ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ
Αθήνα 20 Οκτωβρίου 2010
Α.Π. 6477
Αγαπητοί Φίλοι,
Η Ελληνική Γεωργία βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι εν όψει της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής που σχεδιάζεται για την περίοδο 2014-2020. Τις επόμενες εβδομάδες αναμένεται η πρώτη ανακοίνωση – πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα ξεκινήσει ο διάλογος που θα οδηγήσει στην τελική απόφαση.
Το παγκόσμιο περιβάλλον αλλάζει. Το κλίμα του πλανήτη απειλείται από την αλόγιστη ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και απειλεί την παραγωγή. Οι φυσικοί πόροι εξαντλούνται, γίνονται σπανιότεροι ή οικονομικά ασύμφοροι ενώ εκτεταμένες περιοχές απειλούνται με ερημοποίηση. Οι διατροφικές απαιτήσεις των κοινωνιών μεταβάλλονται και τα καταναλωτικά προϊόντα επιβάλλονται με τρόπο ισοπεδωτικό στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης. Οι αγορές διευρύνονται, γίνονται ολοένα και πιο ανταγωνιστικές. Οι διατροφικές κρίσεις πολλαπλασιάζονται προκαλώντας αστάθειες που απειλούν παραγωγούς και καταναλωτές. Η ποιότητα, η ποσότητα, η ασφάλεια, οι τιμές των προϊόντων τα μετατρέπουν σε δημόσιο αγαθό που καθορίζει καταλυτικά τις εξελίξεις.
Οι ευρωπαϊκές πολιτικές αλλάζουν. Η κοινή αγροτική πολιτική, που στηρίζει μέχρι τώρα ένα μεγάλο μέρος του γεωργικού εισοδήματος, εξελίσσεται με ορίζοντα το 2020. Η αλλαγή αυτή θα συντελεσθεί εντός του πλαισίου της νέας αναπτυξιακής στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο πλαίσιο του νέου κοινοτικού προϋπολογισμού, που θα κληθεί να εξυπηρετήσει αυτή τη στρατηγική.
Οι αλλαγές που προεξοφλούνται στο ύψος, την κατανομή και τον προσανατολισμό του κοινοτικού προϋπολογισμού επιβάλλουν σκληρή διαπραγμάτευση και εγρήγορση, διεθνείς συμμαχίες και σχέσεις, συστηματική προσπάθεια εκ μέρους μας.
Στη χώρα μας ο αγροδιατροφικός τομέας αποτελεί σημαντικό αλλά και φθινόν στις συνθήκες της σημερινής οικονομικής κρίσης τμήμα της οικονομίας και της απασχόλησης. Παρά τα βήματα που έγιναν σε μια ολόκληρη ιστορική περίοδο εξακολουθεί να εμφανίζει υστερήσεις, αναχρονισμούς και διαρθρωτικές ελλείψεις. Η ανασυγκρότησή του γίνεται επιτακτική ανάγκη και για την έξοδο της χώρας από την κρίση και για το ασφαλές μέλλον του αγροτικού μας κόσμου. Για το σκοπό αυτό η ελληνική γεωργία χρειάζεται τομές. Καλείται να ξεπεράσει τις εγγενείς της αδυναμίες, να αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, να μετατρέψει τις σημερινές προκλήσεις σε αναπτυξιακή δυναμική.
Η στροφή σε ένα σύγχρονο αναπτυξιακό μοντέλο βιώσιμης και πράσινης ανάπτυξης που προσδίδει ταυτότητα και υψηλή διατροφική αξία στο προϊόν, διασφαλίζει την ποιότητα και την προβολή του, διαχειρίζεται τους φυσικούς πόρους σε συνθήκες αειφορίας και είναι η απαρέγκλιτη προϋπόθεση για να ανταποκριθούμε στις συνθήκες της νέας ΚΑΠ. Γι’ αυτό προέχει η διαρθρωτική αλλαγή και ο εκσυγχρονισμός της παραγωγικής διαδικασίας με έμφαση στη μεταποίηση. Μια αλλαγή που αυξάνει την προστιθέμενη αξία και δημιουργεί πραγματικό εισόδημα και κερδοφορία για τον αγρότη, τον παραγωγό.
Αποτελεί πρόκληση για την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας η δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος στον αγροτικό χώρο, με επενδύσεις στις νέες τεχνολογίες. Ένα περιβάλλον που συνδυάζει τη γνώση, την πρόσβαση στην πληροφορία, αλλά και την πρόσβαση στην αγορά. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η προσπάθεια ενασχόλησης και ένταξης νέων παραγωγών στον πρωτογενή τομέα.
Αποτελεί, επίσης, αναγκαιότητα η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της ανταγωνιστικότητας σε όλο το φάσμα της εφοδιαστικής αλυσίδας, από την αγροτική εκμετάλλευση μέχρι και τη διάθεση των προϊόντων στην κατανάλωση. Μία ανανεωμένη πολιτική ρύθμισης και εποπτείας της αγοράς, από όπου ο αγρότης θα εξασφαλίζει εισόδημα και προστιθέμενη αξία.
Η μεταρρύθμιση της ΚΑΠ θα πρέπει να δημιουργήσει την κατάλληλη σύνθεση πολιτικών και μέτρων, που θα συμπληρώσουν την εθνική μας στρατηγική προς αυτή ακριβώς την κατεύθυνση: δηλαδή τη βιώσιμη και ανταγωνιστική γεωργία, που ενθαρρύνει την παραγωγή και τον οικονομικό ρόλο των γεωργών, που συμβάλει στην έξυπνη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και εντάσσεται οργανικά στην ευρύτερη αναπτυξιακή στρατηγική για την Ευρώπη του 2020.
Η μετά το 2013 ΚΑΠ, πρέπει να παρέχει ένα ισχυρό πολιτικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο, που στηρίζει το εισόδημα και την αγροτική ανάπτυξη, σταθεροποιεί τις εισπράξεις από την αγορά, βελτιώνει τη διαπραγματευτική και ανταγωνιστική θέση των γεωργών στο ασταθές περιβάλλον των σημερινών αγορών.
Η μετά το 2013 ΚΑΠ, πρέπει να ανταμείβει το γεωργό για τα δημόσια αγαθά που προσφέρει αλλά, ταυτόχρονα, να προσφέρει τις απαιτούμενες συνθήκες για διατροφική ασφάλεια, ποιότητα, ποικιλομορφία, προστασία του περιβάλλοντος, διατήρηση των αγροτικών τοπίων καθώς και της πολιτιστικής κληρονομιάς και παράδοσης.
Για την ενίσχυση των αγροτικών πολιτικών και της αγροτικής οικονομίας απαιτείται ατομική και συλλογική προσπάθεια. Προϋπόθεση αποτελεί η κατάθεση μιας ολοκληρωμένης πρότασης. Το κείμενο που κατατίθεται σήμερα, κείμενο διαλόγου που επεξεργάστηκε επιστημονική επιτροπή στο ΥΠΑΑΤ φιλοδοξεί να αποτελέσει βάση μιας δημόσιας διαβούλευσης για την μετά το 2013 ΚΑΠ. Καλούνται όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς, οι ίδιοι οι γεωργοί και η κοινωνία, να καταθέσουν τις απόψεις τους.
Ο αγροτικός κόσμος έχει υποστεί, περισσότερο από κάθε άλλη κοινωνική ή παραγωγική ομάδα, τις βλαβερές συνέπειες της παγκοσμιοποίησης και του ανεξέλεγκτου ανταγωνισμού. Είναι αποδέκτης των εξελίξεων στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και των εφαρμοσμένων πολιτικών της ΚΑΠ. Την ίδια στιγμή η αγροτική μας οικονομία εμφανίζει ακόμη δισεπίλυτα και διαρθρωτικά προβλήματα που αντανακλώνται στη σημερινή οικονομία. Είναι υποχρέωσή μας να διδαχτούμε από το παρελθόν και να σχεδιάσουμε το μέλλον. Πολύ πριν η νέα ΚΑΠ γίνει η επίσημη ευρωπαϊκή και, κατά συνέπεια, εθνική πολιτική, μας δίνεται η ευκαιρία να την συν-διαμορφώσουμε. Μην αφήσουμε και αυτή την ευκαιρία να πάει χαμένη.
Κώστας Σκανδαλίδης
